industry g0879126be 1280Planowanie miejskie dostarcza odpowiedzi na pytania, dotyczące funkcjonowania społeczności na danym obszarze, co wiąże się z wieloma wyzwaniami o złożonym, wieloaspektowym charakterze. Bezwzględna potrzeba jednoczesnego zaspokojenia różnych potrzeb mieszkańców stwarza pole do rywalizacji o przestrzeń i środki, co jest niekorzystne z punktu widzenia użytkownika.  Z tego też powodu radzenie sobie z wyzwaniami w sposób sektorowy nie jest efektywne, a można nawet stwierdzić, że niemożliwe ze względu na złożoność powiązań między nimi. Odpowiedzią na te problemy jest współpraca pomiędzy poszczególnymi sektorami w celu wypracowania maksymalnych korzyści. Działania takie określa się mianem zintegrowanego planowania miejskiego.

Zintegrowane planowanie miejskie jest ściśle związane z kwestią zrównoważonego rozwoju i ma zdecydowanie charakter interdyscyplinarny. Celem tego działania jest zorganizowanie przestrzeni w taki sposób, aby jej poszczególne funkcje odpowiednio ze sobą współpracowały i wzmacniały się wzajemnie, dzięki czemu będą odporne na nieoczekiwane wyzwania. Jedną z takich funkcji jest produkcja i zużycie energii, a uwzględnienie jej we wczesnych etapach planowania miejskiego jest kluczowe dla stworzenia zrównoważonych, energooszczędnych struktur miejskich. Jednym z najważniejszych zagadnień energetycznych, związanych ze zintegrowanym planowaniem miejskim jest planowanie rozwoju sieci ciepłowniczych.

Najważniejszymi zaletami sieci ciepłowniczych jest ograniczenie emisji w rejonie miasta oraz rozszerzenie możliwości opcji projektowych budynków, dzięki wyeliminowaniu tradycyjnych źródeł ciepła. Innymi korzystnymi cechami ciepłownictwa sieciowego są m.in.:

  • jego niezawodność – ciepło dostarczane jest stale przez cały rok, a działania konserwacyjne prowadzone przez wytwórców pozwalają na zminimalizowanie ryzyka awarii systemu;
  • stabilna cena – dzięki możliwości wykorzystania paliw alternatywnych zmniejsza wrażliwość na wahające się ceny gazu i energii elektrycznej.
  • bezpieczeństwo związane z brakiem indywidualnych systemów ogrzewania opartych na spalaniu co zmniejsza do minimum ryzyko zatrucia tlenkiem węgla.

Ponadto, możliwości wykorzystania technologii zdecentralizowanych lub odnawialnych źródeł energii (głównie biomasy) w ciepłownictwie doskonale wpisują się w ideę zrównoważonego rozwoju. Jednakże, ze względu na specyficzne wymagania tych technologii, planowanie strategiczne jest konieczne do ich efektywnego wykorzystania.

Biorąc pod uwagę powyższe, można sformułować wniosek, że w działaniach, mających na celu promocję idei zintegrowanego planowania miejskiego duży potencjał pokłada się w uwzględnieniu w nich kwestii ciepłownictwa sieciowego. Odpowiednie zaplanowanie sieci ciepłowniczej bazującej na odnawialnych źródłach energii, zapewni bezpieczeństwo użytkownikom oraz pozwoli na zwiększenie efektywności zarówno energetycznej, jak i ekonomicznej obszarów miejskich. Temat ten poruszany jest w projekcie ENTRAIN, którego celem jest zwiększenie kompetencji władz lokalnych w zakresie opracowania i wdrażania zarówno lokalnych strategii, jak i planów działań mających na celu rozwój systemów ciepłowniczych wykorzystujących OZE. Istotną kwestią jest również efektywne wykorzystanie potencjału OZE, głównie biomasy, co zależy też od efektywności działania spalających ją ciepłowni. Pomóc w tym mogą systemy zapewnienia i  zarządzania jakością, a bardzo dobrym systemem tego typu jest system „QM Holzheizwerke”, którym dysponują Austriaccy partnerzy projektu. W ramach projektu ENTRAIN cała dokumentacja nt. systemu zostanie przetłumaczona na język polski, a tym samym zaadaptowana do warunków polskich.

Konieczne jest również zaangażowanie w proces planowania władz publicznych, co pomoże pokonać bariery, uniemożliwiające wykorzystanie potencjału do zwiększenia efektywności energetycznej obszarów miejskich, a rozpowszechnienie wiedzy i uświadamianie społeczeństwa na temat tego zagadnienia zwiększy szanse na jego pomyślne wdrożenie.

Podsumowując, zintegrowane planowanie miejskie jest kluczem do stworzenia dobrze zorganizowanych i efektywnych struktur miejskich. Wymaga ono jednak odpowiedzialnych i świadomych działań, zarówno ze strony władz lokalnych, jak i mieszkańców, które będą dobrze wpisywać się w lokalne warunki. Z tego powodu uwzględnienie zagadnień związanych z energetyką, a w szczególności z ciepłownictwem i większym udziałem odnawialnych źródeł energii w lokalnym miksie energetycznym, w tym kontekście jest kwestią naturalną i stanowi konieczną strategię na drodze do zrównoważonego rozwoju.

Więcej informacji na temat projektu ENTRAIN można znaleźć na stronie: www.pnec.org.pl/pl/entrain.